Lokalne produkty i opcja pełnowartościowych posiłków roślinnych w krakowskich szkołach – Łukasz Gibała wraz z kandydatkami do Rady Miasta: Aleksandrą Owcą („jedynka” w okręgu drugim), Emilią Drobot („dwójka” w okręgu piątym) i Aleksandrą Lewicką („trójka” w okręgu pierwszym) zadeklarowali realizację postulatów programu „Roślinna Szkoła”. Towarzyszyła im Morgan Janowicz – przedstawicielka „Roślinnej Szkoły”, członkini zarządu Green REV Institute.

„Roślinna Szkoła” to program przygotowany przez Green REV Institute wraz z partnerami – Future Food 4 Climate, Fundacją Onkologiczną Rakiety, Klubem Myśli Ekologicznej, Rodzicami dla Klimatu i Polską Radą Organizacji Młodzieżowych. Stawia sobie za cel promocję diety odpowiedzialnej środowiskowo, opartej na produktach lokalnych i roślinnych.

„Roślinna szkoła” – idea i współpraca

Morgan Janowicz przedstawiła ideę programu Roślinna Szkoła – Nasze 10 postulatów, które kierujemy do osób decyzyjnych, osób kandydujących do samorządów z prośbą o poparcie i po wyborach – o konkretne działania, w których będziemy z Wami współpracować i do których chcemy Was motywować i Was wspierać – zadeklarowała Janowicz. Bardzo cieszymy się, że tutaj w Krakowie kandydat na prezydenta miasta wsparł Roślinną Szkołę! – podkreśliła.

Posiłki w rozsądnych cenach i przygotowywane w szkołach

 – Przede wszystkim musimy odwrócić bardzo złą decyzję o likwidacji stołówek w szkołach – wskazał Łukasz Gibała. – Ta decyzja, podjęta kilkanaście lat temu przez ówczesną zastępczynię Jacka Majchrowskiego, doprowadziła do bardzo poważnych negatywnych konsekwencji – niesprawiedliwości w cenach i często słabej jakości posiłków w szkołach. Lider „Krakowa dla Mieszkańców” przypomniał, że z jego inicjatywy radni miasta Krakowa przegłosowali w lutym uchwałę kierunkową o przeprowadzeniu audytu w szkołach. Ten pozwoliłby określić jakie są możliwości i koszty przywrócenia stołówek w poszczególnych szkołach. Nie może być tak, że w jednej szkole obiad kosztuje 7 złotych, a w drugiej 16 – przekonywał Gibała. – Posiłki dla dzieci muszą być w rozsądnych cenach i powinny być przygotowywane na miejscu. Te szkoły, w których nie ma miejsca na urządzenie kuchni, powinny być zaopatrywane przez kuchnie szkół sąsiadujących, a nie zewnętrzne firmy cateringowe.

Zadanie szkoły to też promowanie zdrowych nawyków, także żywieniowych

Aleksandra Lewicka podkreślała znaczenie edukacji żywnościowej: Dzieci powinny uczyć się, jaką drogę od pola do ich stołu przebywa jedzona przez nie marchewka – przekonywała Lewicka. – Dzięki temu wyrosną one na świadomych dorosłych i będą wiedzieć, jakie znaczenie mają podejmowane przez nie decyzje żywieniowe. Znaczenie dla naszej planety, dla otaczającego nas świata, a także, a może przede wszystkim, dla ich własnego zdrowia.

Lewicka postulowała aby żywienie w szkołach miało walory edukacyjne – W mojej wizji w stołówkach zagoszczą regularnie organizowane dni bezmięsne oraz dni żywności w pełni roślinnej – mówiła. – Tak widzę zieloną szkołę przyszłości i mocno wierzę, że razem uda nam się taką szkołę dla młodych Krakowian i Krakowianek stworzyć, a realizacja postulatów zawartych w deklaracji “Roślinnej Szkoły” nam to zadanie ułatwi.

Szkolne ogródki warzywne to nauka szacunku do żywności

O tym, jak ważna jest lokalność produktów spożywczych mówiła Emilia Drobot – Transportowanie produktów na duże odległości generuje znaczące emisje gazów cieplarnianych. W obliczu kryzysu klimatycznego i utraty bioróżnorodności, ważne jest, aby żywność pokonywała jak najkrótszą trasę z pola na talerz. Wybieranie lokalnych dostawców, rolników i rolniczek pozytywnie wpływa na środowisko, szczególnie gdy stawiamy na rolnictwo ekologiczne. Drobot wspomniała również o aspekcie społecznym – Wybór lokalnych produktów przynosi korzyści społeczności, przyczyniając się do rozwoju miejscowej gospodarki i tworzenia nowych miejsc pracy – mówiła kandydatka.

Samorząd kształtujący dobre nawyki, stołówki z opcją roślinną w każdej szkole

Aleksandra Owca podkreślała – Uczymy dzieci w szkołach o zmianach klimatycznych i o odpowiedzialności za naszą planetę. Uczymy je o zdrowiu i konieczności dbania o swoje ciało. Uczymy dzieci także etyki, w tym potępiamy okrucieństwo wobec zwierząt. – stwierdziła. Wskazała też, że z kolejnych śledztw dziennikarskich i raportów znane są warunki przetrzymywania zwierząt w hodowlach przemysłowych, a także zdrowotne skutki spożycia mięsa – na przykład badania wskazujące na powiązanie spożycia czerwonego mięsa ze zwiększonym ryzykiem cukrzycy typu 2. – Mamy również bardzo jasne dane wskazujące, że obecnie przemysłowa hodowla zwierząt odpowiedzialna jest na przykład za masowe wylesianie, między innymi dlatego, że w skali globalnej prawie 80 procent gruntów rolnych wykorzystywanych jest nie do uprawy roślin, które zjada człowiek, ale do wyżywienia zwierząt hodowlanych – wskazała. Owca podkreśliła, że obecnie rodzice, którzy wychowują swoje dzieci na diecie roślinnej mają problem z dostępnością takich posiłków w szkołach, przedszkolach czy żłobkach, a nastolatki, które chcą ograniczyć lub wykluczyć spożycie mięsa często nie mają odpowiedniej wiedzy o właściwej zbilansowanej, pełnowartościowej diecie roślinnej.

Łukasz Gibała podkreślił, że najważniejszy jest wybór: – Zwracają się do mnie obecnie rodzice, którzy nie mogą doprosić się o dietę, na której wychowują swoje dziecko. Nie chodzi o zakazywanie i mówienie ludziom co mają jeść, a czego nie, tylko właśnie o danie ludziom wyboru. Rodzice powinni móc wybrać dla dziecka taką dietę, jaką uważają za najlepszą.

Kandydaci Łukasz Gibała, Aleksandra Owca, Emilia Drobot i Aleksandra Lewicka podpisali „Deklarację Sojusznika/Sojuszniczki Roślinnej Szkoły” (treść poniżej).

Deklaracja Sojusznika/Sojuszniczki

• Włączenie celów w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego do strategii rozwoju miast. Polityki miejskie muszą uwzględniać rolę żywności i projektować działania dla zdrowia, planety, praw człowieka i praw zwierząt.

• Współpraca samorządów, wymiana dobrych praktyk pomiędzy lokalnymi władzami w zakresie inicjatyw i projektów dotyczących bezpiecznych, zrównoważonych i lokalnych systemów żywieniowych.

• Implementacja do samorządowych Programów Współpracy możliwości realizacji projektów przez organizacje społeczne na rzecz zdrowej, lokalnej, etycznej i bezpiecznej klimatycznie żywności.

• Wprowadzenie w szkołach praktycznej edukacji żywieniowej, tworzenie przyszkolnych ogrodów warzywno-edukacyjnych i roślinnych warsztatów kulinarnych, uczenie szacunku do żywności, środowiska i praw zwierząt.

• Współpraca z dietetyczkami/kami, edukacja kadry nauczycielskiej oraz personelu stołówek w zakresie tworzenia jadłospisów na podstawie aktualnych zaleceń zdrowego żywienia oraz przeciwdziałania marnowaniu żywności.

1. 1.  Promocja diety roślinnej, organizowanie spotkań w szkołach, lokalnych centrach aktywności, bibliotekach, domach kultury.

• Włączenie w zieloną transformację głosu lokalnych społeczności, rodziców, opiekunek/ów, osób uczących się, mieszkanek/ńców, żeby tworzyć wspólnotę dla zdrowej, lokalnej i roślinnej żywności.

• Rozwój rolnictwa wspieranego przez lokalną społeczność; pomoc merytoryczna, techniczna i finansowa ze strony samorządów. Współpraca lokalnych instytucji publicznych z lokalnymi rolniczkami/kami.

• Wprowadzenie zielonych zamówień publicznych dla produktów spożywczych zamawianych w szkołach. Stawiamy na żywność wysokiej jakości, lokalną, sezonową, o dużej zawartości składników odżywczych, od certyfikowanych producentów.

• Zagwarantowanie pełnego dostępu do zdrowych, roślinnych i pełnowartościowych posiłków w każdej szkole i każdego dnia (bez konieczności okazania zaświadczenia lekarskiego).