Od lat walczymy o czyste powietrze w Krakowie

DLACZEGO WCIĄŻ MUSIMY WALCZYĆ ZE SMOGIEM?

To wcale nie takie odległe czasy, kiedy normy zanieczyszczenia powietrza w Krakowie były przekraczane przez blisko połowę dni w roku, wdychaliśmy codziennie ilość szkodliwych substancji odpowiadającą wypaleniu 7 papierosów, a z powodu smogu umierało w naszym mieście 600 osób rocznie. Sytuację poprawił zakaz stosowana paliw stałych, obowiązujący od września 2019 roku dzięki decyzji Sejmiku Województwa Małopolskiego. Wprowadzenie zakazu było możliwe dzięki ogromnej presji społecznej i powstaniu Krakowskiego Alarmu Smogowego – a także działaniom lokalnych polityków. Jednym z nich był Łukasz Gibała, lider naszego stowarzyszenia, wówczas poseł. Był on jednym z tych, którzy najmocniej zabiegali o zmiany w prawie ogólnopolskim, które później umożliwiły Sejmikowi ustanowienie zakazu.

Problem smogu nie został jednak w Krakowie całkowicie rozwiązany – wciąż dochodzi do przekroczeń smogowych norm. Głównymi winowajcami są napływ zanieczyszczonego powietrza spoza miasta i samochodowe spaliny. Przyczyną jest także niszczenie zieleni i zabudowa części korytarzy przewietrzania miasta, do czego dopuściła administracja Jacka Majchrowskiego. Dlatego nie zwiesiliśmy broni i wciąż walczymy o czyste powietrze w naszym mieście.

EDUKUJEMY, INTERWENIUJEMY, ZMIENIAMY MIASTO

Pół miliona kontra trujące spaliny

Dzięki budżetowej poprawce klubu Kraków dla Mieszkańców w 2019 roku 500 tysięcy złotych z budżetu miasta przeznaczone zostało na wyeliminowanie z naszych ulic najbardziej trujących pojazdów. Dzięki tym środkom krakowska Policja dysponuje dwoma furgonami – mobilnymi laboratoriami i niezbędnym sprzętem, którego braki odczuwają policjanci w całym kraju: dymomierzami i analizatorami spalin.

Zakaz dla dmuchaw w dni ze smogiem

Z inicjatywy radnego Łukasza Gibały w Programie Ochrony Powietrza, przyjętym przez Sejmik Województwa Małopolskiego we wrześniu 2020 roku, znalazł się zapis o cał­kowitym zakazie stosowania dmu­chaw do liści w dni smogowe. Był to efekt wielomiesięcznych starań radnych KdM – takiego zakazu nie można było wprowadzić na pozio­mie rady miasta. Szkodliwość dmuchaw jest udowodniona – wszystkie takie urządzenia wzbijają w powietrze zalegające na chodnikach i ulicach pyły, które później przez wiele godzin unoszą się we wdychanym przez nas powietrzu. Dodatkowo te spalinowe emitują toksyczne wydzieliny, często bardziej niż samochody.

Chronimy korytarze

Korytarze przewietrzania miasta są ważnym narzędziem w walce ze smogiem. Niestety, chaotyczna zabudowa naszego miasta dotknęła i je. Dlatego zarówno jako stowarzyszenie, jak i klub w radzie miasta bacznie przyglądamy się pod tym kątem tworzonym planom zagospodarowania przestrzennego. Dzięki przyjęciu poprawki jednego z naszych radnych, Łukasza Maślony, do planu zagospodarowania „Siewna” udało się np. zablokować plany powstania osiedla „bliźniaków” nad Białuchą – tereny wzdłuż rzek należą do podstawowych kanałów przewietrzania.

Zaostrzenie polskich norm smogowych

Rada Miasta Krakowa przyjęła rezolucję autorstwa klu­bu Kraków dla Mieszkańców, skierowaną do Premiera i Ministra Środowiska, w sprawie zaostrzenia w Polsce „norm smogowych”, decydujących o obowiązku informowania mieszkańców o złej jakości po­wietrza i ogłaszaniu alarmów smogowych. Były one najmniej rygorystyczne w całej Unii Eu­ropejskiej. Minister Środowi­ska w rozporządzeniu zmienił normy na dokładnie takie, jak postulowane w rezolucji.

Walczymy o zieleń

O tym, jak bardzo potrzebne w walce o czyste powietrze są drzewa i tereny zielone, nikogo nie trzeba przekonywać. Temat ten jest dla nas tak istotny, że poświęciliśmy mu osobny artykuł z opisem naszych działań. Znajdziesz go TUTAJ.

 

JAKO LOGICZNA ALTERNATYWA DLA KRAKOWA (2014 – 2018)

Warsztaty szycia maseczek antysmogowych i domowy oczyszczacz powietrza

Styczeń 2017 roku był najgorszym styczniem w historii pomiarów jakości powietrza w Krakowie, czyli od 2010 roku. Przekroczenia norm dochodziły do 1000%. Dlatego wspólnie z Pracownią .faron organizowaliśmy wtedy bezpłatne warsztaty szycia maseczek antysmogowych dla Krakowian. Podczas dwóch edycji akcji (luty i listopad 2017) uszyto 252 maseczki. Dla tych, którzy nie mogli wziąć udziału w zajęciach, przygotowaliśmy wykroje do pobrania i film instruktażowy, który wciąż można obejrzeć na naszej stronie – okazał się bardzo przydatny podczas pandemii koronawirusa. Również w 2017 roku metodą prób i błędów zbudowaliśmy oczyszczacz powietrza domowej roboty, a jego skuteczność sprawdziliśmy za pomocą profesjonalnego miernika. Koszt budowy takiego oczyszczacza to nie więcej niż 400 złotych. Także w tym przypadku powstał film instruktażowy.

„Oddech dla malucha”:

Uruchomiliśmy petycję, w której apelowaliśmy o realizację uchwały dotyczącej zakupu oczyszczaczy do krakowskich żłobków, przedszkoli i szkół podstawowych. Pod naciskiem naszej petycji placówki te zostały wyposażone w oczyszczacze.

„Dość betonu!”

20 tysięcy Krakowian podpisało się pod naszym protestem przeciwko bezmyślnemu i chaotycznemu betonowaniu Krakowa.

Marsz antysmogowy „Majchrowski, przestań truć”:

Kilkaset osób przeszło ulicami Krakowa w zorganizowanym przez nas marszu, mającym na celu wymóc na władzach Krakowa podjęcie realnych działań w celu poprawy powietrza [WIĘCEJ]

Akcja „Smog Stop”:

W ramach tej kampanii społecznej rozdaliśmy 50 tysięcy ulotek – uświadamialiśmy mieszkańcom, jak dużym zagrożeniem jest smog i w jaki sposób można się przed nim chronić.  [WIĘCEJ]

Petycje w sprawie korytarzy

Stworzyliśmy dwie petycje w sprawie ochrony przed zabudową korytarzy przewietrzania miasta. Dotyczyły one korytarzy w krakowskim Chełmie i na Prądniku Czerwonym.

PROPONUJEMY

Wiemy, jak rozwiązać problem smogu – cały nasz program w tym zakresie przeczytasz [TUTAJ]